Berbaloikah F1 1 Malaysia?

Ketika terdengar kali pertama usaha Malaysia untuk menyertai Kejohanan Dunia Formula Satu (F1) pada tahun 2010 melalui Proton atau Lotus dengan menggunapakai tema gagasan 1 Malaysia, penulis berasa kagum dan tkjub sebentar melihat kesungguhan pemerintah dalam menaikkan imej negara dalam industri automatif negara. Namun bila difikir untuk lapis kedua dan setrusnya menampakkan kedangkalan yang nyata terutamanya manfaat yang rakyat dapat hasil daripada penyertaan ini dan manfaat yang diterima oleh Proton dalm memajukan bidang penyelidikan dan pembangunan (R & D) yang seharusnya menjadi teraju utama dalam memperkasakn industri automatif serta menyimpangnya konsep slogan ratib harian Perdana Menteri dalam 1 Malaysia iaitu rakyat didahulukan.

Penulis bukanlah golongan ‘yes sir man’ sentiasa dan setiap warganegara Mlaysia berhak bersuara menyatakan luahan mereka bukan kerana untuk menjatuhkan sesiapa tetapi atas dasar untuk melihat Malaysia ini membangun dengan lebih progresif tanpa mengabaikan prinsip asas kenegaraan dan negara ini untuk milik semua bukan untuk diswastakan untuk tujuan golongan tertentu.

Pada pengamatan penulis, ada beberapa intipati penting untuk dikongsi bersama apabila pasukan lumba F1 1 Malaysia diilhamkan.

• Kos operasi dan permulaan (initial cost) yang tinggi

Peruntukan sebanyak RM 57 juta bakal dilaburkan pada peringkat permulaan untuk meningkatkan mutu enjin yang sesuai buat memenuhi syarat paling asas dalam dunia pemotoran F1. Ketua Pasukan F1 1 Malaysia, Tony Fernandez juga memaklumkan bahawa bajet tahunan projek ini ialah RM 308 juta, dengan RM 168 juta sebagai kos permulaan dengan masing-masing mendapat dana suntikan terus daripada rakan kongsi projeksi gergasi ini, Air Asia dan Naza Motor. Kos operasi juga dijangka tinggi dengan penyediaan siaran langsung dan iklan yang menelan belanja yang tinggi untuk tujuan promosi. Tatkala keadaan ekonomi negara yang kembang kuncup, pemerintah mesti punya keutamaan yang mesti diutamakan dan berfikir untuk berusaha meningkatkan taraf hidup rakyat bawahan yang mesti menjadi perbincangan rutin harian seorang pemerintah. Biar berapa banyak dana yang disediakan, seharusnya pemerintah mesti berani untuk menzahirkan aliran keluar masuk dan perbelnjaan yang jelas tentang perjalanan untuk diakses oleh rakyat. Dalam memastikan konsep good governance dicapai, pemerintah mesti telus dan bersikap transparensi untuk memastikan manfaat F1 1M pulang kepada rakyat. Dan pada masa sama, rakyat tidak boleh mengharapkan semua yang dipinta dipenuhi dalm terma lain, up-bottom iaitu pelunasan tugas pemrintah untuk kehendak rakyatnya tetapi bottom-up juga bagi pihak rakyat adalah untuk menjadi pengguna yang berhemah dalam setiap kemudahan yang disediakan disamping berusaha untuk memaksimakan akses maklumat yang tepat.

• Populariti di gelanggang F1 tidak berkadar langsung dengan penjualan kereta di pasaran.

Generalisasi yang dangkal melihat tatkala sesebuah syarikat automatif menang beberapa siri perlumbaan maka secara automatik berlakunya peningkatan penjualan produk kenderaannya sebagai kesan berkadar langsung. Malah, jangkaan ini meleset dan buktinya dapat dibawa ialah Toyota yang merupakan juara pengeluar berjaya automatif biarpun tidak pernah menjuarai kejohanan F1 dalam tempoh tujuh tahun berbanding General Motor yang merupakan handalan di gelanggang F1. Malah, Hyundai dari Korea yang telah mencecah rekod penjualan tinggi dipasarn global tidak mempunyai pasukan F1. Inikan pula Malaysia yang jauh ketinggalan dari sudut teknologi automatifnya berkepingin mencuba nsib yang tidak tentu berhasil dek kerana negara kita bukan jagoan sukan permotoran F1.

• F1 kurang sesuai sebagai gelanggang terbaik untuk promosi Proton.

Sekiranya benar ramalan pemerintah dan Tony Fernandez yang mengatakan bahawa gelanggang F1 hanya satu-satu medan untuk mengubah persepsi dunia terhadap kereta nasional maka pasukan lumba F1 1 Malaysia mesti menang siri-siri perlumbaan yang disertainya. Tetapi, pasukan F1 1 Malaysia ini berkemungkinan tipis peluangnya kerana kurangnya pengalaman. Malah tidak keterlaluan dikatakan niat asal utuk mempromosi Proton di mata global menjadi bahan lawak dan sia-sia kerana tampil muncul sebagai mereka yang mengisi lorong-lorong belakang di setiap perlumbaan. Dan sekiranya penggabungan dengan Lotus yang dikatakan syarikat automatif yang punyai pengaruh dalam dunia pemotoran F1 maka Proton tidak tersilap langkah. Namun, sekiranya jangkaan Tony Fernandez yang mengandaikan Air Asia akan untung berlipatkali ganda dek kerana ramainya peminat tegar datang ke Litar Sepang mungkin ia agak logik untuk dipertimbangkan. Tetapi, pada akhirnya ia tidak mengubah persepsi global terhadap Proton. Malaysia sendiri bukan negara besar dalam dunia pemotoran F1 dan iklan promosi boleh dijadikan alternatif kepada penyertaan F1 yang tiada titik kepastian.

• Masa depan proton dipergadaikan

Proton bukan sahaja menerima persepsi negatif di peringkat global malah regional tempatan juga proton menerima nasib yang sama. Proton juga tidak boleh gah untuk berdiri menyatakan dirinya adalah kereta nasional dan selama-lamanya terus bergantung kepada kerajaan untuk terus mengorak langkah. Persaingan dengan beberapa syarikat automatif tempatan khususnya Perodua telah menyebabakan ramai pengguna mengalih pandangan kepada Perodua. Kereta Proton pernah berada di puncak pasaran tempatan, dengan menguasai lebih 60% pasaran pada tahun 2002, jatuh merudum hingga 28% pada tahun 2008. Dan naik sedikit sehingga 30% pada tahun 2009 kerana pengeluaran model baru yang lebih kompetitif dan affordable. Kos yang dilaburkan kepada F1 seharusnya dilaburkan kepada bidang R & D Proton kerana selama ini kereta ini tidak lari daripada bayang model kereta produk Mitsubishi dan hanya berkulitkan Proton sedangkan isinya Mitsubishi. Tiada identiti sebenar dalam penjelmaan imej penampilan Proton dan sudah tiba masanya Proton membina jatidiri yang lebih menyakinkan. Perkongsian pintar dengan beberapa syrikat automatif mesti berasaskan lebih tertumpu kepada penyelidikan dan pembangunan. Kita warganegara yang cintakan Proton tidak mahukan industri Proton menerima nasib yang sama seperti Lehman Brother yang akhirnya diisytihar bankrap kerana lambakan kereta dan tiada nilai dalam pasaran ketika dunia berhadapan dengan krisis ekonomi.

Kesimpulannya, benar bahawa menganjurkan acara kejohanan F1 dapat menarik pelancongan dan memperkenalkan imej Malaysia kerana sukan tersebut diikuti oleh seramai lebih daripada 2 billon peminat di seluruh dunia. Tetapi memadailah dengan menganjurkan sukan tersebut di litar kita sendiri. Tak perlulah kita menghabis ratusan juta (dan akhirnya berbilion) ringgit hanya untuk memaparkan imej - imej yang tidak mencerminkan isi sebenar). Sudah tiba masanya Proton serius dalam menaikkan imejnya dan menentukan masa depannya dengan pembangunan enjin yang tersendiri dan punyai nilai tambah yang menepati citarasa pengguna.